آزاد

برای دل خودم

آزاد

برای دل خودم

رباعیات مولوی

اندر دل بی وفا غم و ماتم باد

آن را که وفا نیست زعالم کم باد

دیدی که مرا هیچ کسی یاد نکرد

جز غم که هزار آفرین بر غم باد

خیز که در کوه و دشت خیمه زد ابر بهار

شعر زیبای دیگری از اقبال لاهوری


خیز که در کوه و دشت خیمه زد ابر بهار
مــــــــســــــــت تــــــــرنــــــــم هـــــــزار
طـــــــــــوطــــــــــی و دراج و ســــــــــار
بــــــــر طــــــــرف جــــــــویــــــــبــــــــار
کـــــــشـــــــت گــــــل و لــــــالــــــه زار
چــــــشــــــم تــــــمــــــاشــــــا بـــــیـــــار
خیز که در کوه و دشت خیمه زد ابر بهار
خـیـز کـه در بـاغ و راغ قـافـلهٔ گل رسید
بــــــــــاد بــــــــــهــــــــــاران وزیــــــــــد
مـــــــــــرغ نـــــــــــوا آفـــــــــــریــــــــــد
لـــــــالــــــه گــــــریــــــبــــــان دریــــــد
حــــــســــــن گــــــل تـــــازه چـــــیـــــد
عــــــشــــــق غــــــم نــــــو خـــــریـــــد
خـیـز کـه در بـاغ و راغ قـافـلهٔ گل رسید
بلبلگان در صفیر ، صلصلگان در خروش
خــــــون چــــــمــــــن گـــــرم جـــــوش
ای کـــــه نـــــشـــــیـــــنـــــی خــــمــــوش
در شـــــــکـــــــن آئــــــیــــــن هــــــوش
بـــــــادهٔ مـــــــعـــــــنــــــی بــــــنــــــوش
نـــــغـــــمـــــه ســـــرا گـــــل بـــــپــــوش
بلبلگان در صفیر ، صلصلگان در خروش
حـجـره نـشـیـنـی گذار گوشهٔ صحرا گزین
بــــــر لـــــب جـــــوئـــــی نـــــشـــــیـــــن
آب روان را بـــــــــــــبـــــــــــــیـــــــــــــن
نــــــــرگــــــــس نــــــــاز آفــــــــریـــــــن
لــــــــــخـــــــــت دل فـــــــــرودیـــــــــن
بـــــوســـــه زنـــــش بـــــر جـــــبـــــیــــن
حـجـره نـشـیـنـی گذار گوشهٔ صحرا گزین
دیــده مـعـنـی گـشـا ای ز عـیـان بـیـخـبـر
لـــــــالـــــــه کـــــــمــــــر در کــــــمــــــر
نـــــــیـــــــمـــــــهٔ آتـــــــش بـــــــه بــــــر
مــــــی چـــــکـــــدش بـــــر جـــــگـــــر
شــــــبــــــنــــــم اشــــــک ســــــحــــــر
در شــــــفــــــق انــــــجــــــم نــــــگـــــر
دیـدهٔ مـعـنـی گـشـا ، ای ز عـیـان بـیـخبر
خــاک چــمــن وانــمــود راز دل کــائـنـات
بــــــــود و نــــــــبــــــــود صـــــــفـــــــات
جــــــــلـــــــوه گـــــــریـــــــهـــــــای ذات
آنــــــچــــــه تــــــو دانـــــی حـــــیـــــات۔
آنـــــچـــــه تـــــو خـــــوانـــــی مـــــمـــــات
هــــــــیــــــــچ نــــــــدارد ثــــــــبـــــــات
خــاک چــمــن وانــمــود راز دل کــائـنـات

فصل بهار این چنین بانگ هزار این چنین

شعری از اقبال لاهوری به مناسبت فرا رسیدن بهار


 فـصـل بـهـار ایـن چـنـین بانگ هزار این چنین

چـهـره گـشـا ، غـزل سـرا، باده بیار این چنین

اشک چکیده ام ببین هم به نگاه خود نگر

ریـز بـه نـیـسـتـان مـن بـرق و شرار این چنین

بــاد بــهــار را بــگــو پــی بــه خـیـال مـن بـرد

وادی و دشت را دهد نقش و  نگار این چنین

زادهٔ بـــاغ و راغ را از نـــفـــســـم طـــراوتــی

در چـمـن تـو زیـسـتـم با  گل و خار این چنین

عــالــم آب و خــاک را بـر مـحـک دلـم بـسـای

روشـن و تـار خـویـش را گـیر   عیار این چنین

دل بـکـسـی نـبـاخـتـه بـا دو جـهـان نـساخته

مـن بـحـضـور تـو رسـم روز  شـمـار ایـن چـنین

فـاخـتـه کـهـن صـفـیـر نـالـهٔ مـن شـنید و گفت

کـس نـسـرود در چـمـن  نـغـمـهٔ پـار این چنین


فعل مجهول

خوب یادم است دوم دبیرستان بودم که این شعر رو از سیمین بهبهانی خوندم


بچه ها سلام ... صبحتان به خیر
درس امروز فعل مجهول است
فعل مجهول چیست می دانید؟
نسبت فعل ما به مفعول است

در دهانم زبان چو آویزی
در تهیگاه زنگ می لرزید
صوت ناسازم آنچنان که مگر
شیشه بر روی سنگ می لغزید

ساعتی داد آن سخن دادم
حق گفتار را ادا کردم
تا ز اعجاز خود شوم آگاه
ژاله را از آن میان صدا کردم


ژاله! از درس من چه فهمیدی؟
پاسخ من سکوت بود و سکوت
د ... جوابم بده کجا بودی؟
رفته بودی به عالم هپروت؟

خنده دختران و غرش من
ریخت بر فرق ژاله چون باران
لیک او بود غرق حیرت خویش
غافل از اوستاد و از یاران

خشمگین،انتقامجو،گفتم
بچه ها! گوش ژاله سنگین است
دختری طعنه زد که:نه خانم
درس در گوش ژاله یاسین است

 


باز هم خنده ها و همهمه ها
تند و پیگیر می رسید به گوش
زیر آتشفشان دیده من
ژاله آرام بود و سرد و خموش


رفته تا عمق چشم حیرانم
آن دو میخ نگاه خیره  او
موج زن در دو چشم بی گنهش
رازی از روزگار تیره  او


آنچه در آن نگاه می خواندم
قصه غصه بود و حرمان بود
ناله ای کرد و در سخن آمد
با صدایی که سخت لرزان بود


"فعل مجهول" فعل آن پدریست
که دلم را ز درد پر خون کرد
خواهرم را به مشت و سیلی کوفت
مادرم را ز خانه بیرون کرد


شب دوش از گرسنگی تا صبح
خواهر شیرخوار من نالید
سوخت از تب برادر من
تا سحر در کنار من نالید

 

از غم آن دو تن ، دو دیده من
این یکی اشک بود و آن خون بود
مادرم را دگر نمی دانم
که کجا رفت و حال او چون بود


گفت و نالید و آنچه باقی ماند
هق هق گریه بود و ناله او
شسته می شد به قطره های سرشک
چهره همچو برگ لاله او


ناله من به ناله اش آمیخت
که غلط بود آنچه من گفتم
درس امروز، قصّه غم توست
تو بگو ، من چرا سخن گفتم؟


"فعل مجهول" فعل آن پدریست
که تو را بی گناه می سوزد
آن حریق هوس بود که در او
مادری بی پناه می سوزد؟